Met een flinke rookwolk of hevig geratel geeft de turbo van je motor de geest. Om de stilstand tot een minimum te beperken, is snel vervangen essentieel. Je kunt dan kiezen voor een nieuw exemplaar, maar zeker zo interessant is revisie. Want een vernieuwde turbo gaat net zo lang mee als een nieuwe, is meestal heel snel leverbaar en kost flink minder dan één uit de doos. Hoe turborevisie in zijn werk gaat en wat daar allemaal bij komt kijken, ontdekte Aandrijftechniek bij revisiebedrijf Turbo’s Hoet in Hoevelaken.
Turbo’s Hoet is al sinds de jaren zeventig specialist in turborevisie. Door de handen van de specialisten rollen dagelijks turbo’s afkomstig van auto’s, vrachtwagens, schepen, tractoren, graafmachines, wielladers en tal van ander materieel. Handig voor de klant is dat het bedrijf tal van ‘hardlopers’ op de plank heeft liggen in de vorm van ruilturbo’s, al eerder gereviseerde exemplaren.
Specialistenwerk tot op duizendsten van millimeters
“Ons doel is om de stilstand bij onze klanten minimaal te houden”, vertelt directeur Olaf Velthuis. “Een ruilturbo kunnen we gelijk uitleveren. Hebben we er geen op voorraad, dan reviseren we als het moet binnen 24 uur de eigen turbo van de klant.” Het reviseren van turbo’s is een precies werkje, dat door absolute specialisten wordt gedaan. Controle is de basis bij turborevisie. Materialen worden nauwgezet geïnspecteerd, spelingen worden tot op duizendsten van een millimeter gemeten. Wanneer onderdelen nog goed zijn, worden deze opnieuw gebruikt. Zijn ze kapot of is de slijtage of speling te groot, dan worden ze vervangen door nieuwe onderdelen. In de navolgende fotoreportage zie je stap voor stap hoe het revisieproces in zijn werk gaat.
1. Visuele controle: eerste stap in turborevisie bij Turbo’s Hoet
Zo komen de meeste turbo’s binnen: netjes gedemonteerd. Maar soms krijgt Turbo’s Hoet er ook een half motorblok bij; omdat de turbo muurvast zit. Voordat het sleutelwerk begint, wordt de turbo visueel gecontroleerd op scheuren, olielekkage en andere afwijkingen.
2. Registratie en nummering van turbo’s voor revisieproces
Bij aankomst krijgt elke turbo een uniek nummer en een barcode. Om tijdens het revisieproces alles netjes bij elkaar te houden, gaat de turbo in een bak van a naar b.
3. Demontage van de turbo: voorbereiding op revisie
Na een optische controle volgt de demontage. Bouten en moeren kunnen als gevolg van de hitte die een turbo ontwikkelt muurvast zitten. Regelmatig moeten ze dan ook met gepast geweld los worden gemaakt.
Over Turbo’s Hoet: van revisiebedrijf tot Europese groep
Het Belgische Turbo’s Hoet werd begin jaren zeventig opgericht door Alfred Hoet. Het bedrijf begon met de revisie van vrachtwagenturbo’s, maar is inmiddels gespecialiseerd in turbo’s van uiteenlopende vervoersmiddelen en machines. Turbo’s Hoet heeft in tal van Europese landen vestigingen waar 24-uurs reparaties worden gedaan. De Nederlandse vestiging bevindt zich in Hoevelaken (zie de foto). Onder de TH Group vallen ook de bedrijven TH Trucks (verkoop Daf-trucks), TH Lease (leasing & rentals) en TH Parts (onderdelen voor allerlei machines). Bij TH Group werken ruim 1.100 mensen, die samen een omzet realiseren van ruim 750 miljoen euro.
4. Reinigen van turbo-onderdelen voor hergebruik
Na demontage gaan de verschillende onderdelen in een grote wasmachine om zoveel mogelijk olieresten te verwijderen. De grote turbo-delen worden los in de machine gelegd, de kleinere gaan in de mandjes.
5. Verhitten: olieresten verwijderen tijdens turborevisie
Na de wasbeurt gaan de grotere onderdelen in een oven die wordt opgestookt tot 350 graden Celsius. De hoge temperatuur zorgt dat de resterende olieresten verkolen en gemakkelijk kunnen worden verwijderd. Zo komen de olieresten in bijvoorbeeld de kleinste oliekanaaltjes ‘los’. De delen met rubber en dun aluminium slaan de oven over.
6. Controleren en fotograferen van turbodelen bij Turbo’s Hoet
Na het reinigingsproces worden de diverse onderdelen nauwkeurig gecontroleerd en vervolgens gedetailleerd gefotografeerd. Het fotograferen gaat met een tablet. De foto’s worden gelijk doorgezet naar het computersysteem van Turbo’s Hoet.
7. Offerte op maat op basis van turbo-inspectie
Zodra de foto’s in het computersysteem staan, krijgen de verkopers van het bedrijf een digitaal seintje. Ze kunnen nu precies zien welke onderdelen in de basis nog goed zijn en welke moeten worden vervangen. Op basis hiervan kunnen ze voor de klant een offerte op maat maken. Pas als de klant hiermee akkoord is, krijgt de revisie een vervolg.
8. Repareren van beschadigde turbocomponenten
Tijdens de demontage gebeurt het regelmatig dat bouten afbreken. De specialisten boren de oude bout er dan uit en draaien nieuwe schroefdraad in het ontstane boorgat.
9. Zandstralen van turbodelen voor optimaal resultaat
De harde gietijzeren delen van de turbo worden gestraald met zand, de aluminium delen met keramische glasparel. Het stralen kan handmatig, maar Turbo’s Hoet beschikt ook over een volautomatische straalkast waarbij het straalmiddel niet onder druk tegen de turbodelen aankomt. Zo is de materiaalslijtage minimaal.
10. Ultrasoon reinigen: oliekanaaltjes vrijmaken bij turborevisie
Om te zorgen dat de kleine oliekanaaltjes ook helemaal vrij zijn van vuil en olie gaan de grote turbodelen in een ultrasoon bad (links op de foto). Geluidsgolven trillen alle vuil los. Vervolgens gaan de delen in een speciale vloeistof (rechts op de foto) die in het materiaal trekt en de delen beschermt tegen vuil, vet en olie.
11. Controle maatvoering: balanceren van turbine-as
Voordat de turbo weer wordt gemonteerd, worden alle draaiende turbodelen tot op een duizendste millimeter nagemeten. Veel aandacht is er voor de turbine-as, die heel precies wordt uitgebalanceerd; essentieel omdat het asje met schoepenrad tot wel 200.000 toeren per minuut maakt.
12. Montage: turbo weer als nieuw na revisie
Bij de montage worden onderdelen die nog goed zijn na de reiniging en meting weer gemonteerd. Onderdelen die niet meer goed zijn, worden vervangen door nieuwe. Resultaat is een turbo die weer als nieuw is en bij een goede montage vele duizenden uren mee gaat.
13. Afstellen vacuüm voor perfecte werking van de turbo
Bij een niet-variabele turbo volgt na de montage nog een laatste stap; het handmatig afstellen met elektronisch geregelde druk of vacuüm. Daarna is ook deze turbo klaar voor montage en héél veel draaiuren.
