14 AANDRIJFTECHNIEK De elektromotor | december 2022
nadelen. Voor de toegepaste magneten zijn schaarse
aardmetalen nodig, en de vraag naar deze aardmetalen
wordt steeds groter. Dit komt onder andere door de
energietransitie, bijvoorbeeld voor de productie van
elektrische auto’s. Als gevolg hiervan komen de prij-
zen van deze aardmetalen steeds verder onder druk
te staan. Ook vormen de permanente magneten een
belemmering bij de constructie en het onderhoud van
de motoren. Metalen onderdelen en gereedschappen
worden namelijk aangetrokken door de magnetische
kern.
Doorontwikkeling synchroon reluctantiemotoren
Gelukkig staat innovatie niet stil. Een nieuwe ont-
wikkeling op het gebied van elektromotoren combi-
neert de voordelen van asynchroon inductiemotoren
met die van permanent magneet synchrone motoren
en wint snel terrein. Het gaat hier om de zogenaamde
synchroon reluctantiemotoren. Het werkingsprincipe
hiervan is al wat ouder, maar is recent doorontwikkeld.
Een synchroon reluctantiemotor heeft veel gelijkenis-
sen met de asynchrone inductiemotor, echter is de
rotor op een slimme manier geconstrueerd. De rotor
is geconstrueerd met uitsparingen voor de magne-
tische veldlijnen. Deze constructie dwingt de rotor
synchroon te draaien met het magnetische draai-
veld in de stator. Er ontstaat een uniek voordeel, een
motor die volledig synchroon draait (dus zonder slip)
maar dan zonder magnetische kern. Omdat de syn-
chroon reluctantiemotor gelijkenissen heeft met een
standaard asychrone motor kunnen deze in dezelfde
bouwvormen en met dezelfde aansluitmaten worden
geleverd. Vervangen of upgraden van asynchroonmo-
toren is hierdoor eenvoudig.
Hoge efficiëntie in deellast
Een tweede voordeel van synchroon reluctantie-
motoren is dat ze dankzij het synchroon bedrijf ook
hoge efficiëntie in deellast creëren. Dit aspect wordt
nog wel eens vergeten terwijl dit in de praktijk vaak
voorkomt, bijvoorbeeld omdat motoren onnodig groot
gedimensioneerd zijn of omdat de installatie niet per-
manent op volle capaciteit hoeft te draaien. Door de
||| VERSCHILLEN IE3 EN IE4
Het rendement van IE4 motoren loopt op tot
boven de 96%. De rendementsverschillen tussen
de IE efficiëntieklassen kunnen oplopen tot 14%
in de lagere vermogens (onder de 1 kW) en tot 6%
in de hogere vermogens (boven de 15 kW). Het
verschil wordt dus kleiner naarmate het vermogen
toeneemt.2
‘De ontwikkelingen van asynchrone
motoren lopen op hun einde,
technische verbetermogelijkheden en
efficiëntieverschillen worden steeds kleiner’
Een van de meest toegepaste frequentieregelaars van Siemens, de SINAMICS G120 met een synchroon
reluctantiemotor. De motor is deels opengewerkt zodat de rotor duidelijk zichtbaar is
12-13-14-15_siemens.indd 14 30-11-2022 16:14
