Pagina 11 van: Aandrijftechniek – nummer 7 – 2017

TECHNIEK Mechanisch

www.AT-aandrijftechniek.nlOKTOBER 2017 AT AANDRIJFTECHNIEK 11

staan van varnish dat neerslaat op de
metaaloppervlakken. Het gaat hier om
een plakkerige, donkerbruine substantie
– een soort hars, het restproduct van ver-
ouderde polymeren uit de tandwielkast-
olie – die op deze plekken het oppervlak
scheidt van de olie waardoor de additie-
ven in de olie het metaal niet meer be-
reiken. Dit betekent dat het tandwiel hier
zijn optimale smering niet meer kan krij-
gen.

Zelf nadenken
Voor het kiezen van een olie wordt vaak
gebruik gemaakt van het smeerschema
dat door de leverancier van de tandwiel-
kast is bijgeleverd. Hierop staan verschil-
lende oliesoorten vermeld die geschikt
zijn. De praktijk leert dat dan vaak wordt
gekozen voor de goedkoopste variant.
“Op zich een begrijpelijk keuze,” geeft
Schenk aan. Hij werkt al jaren als zelf-
standig adviseur bij zijn eigen bedrijf
Lubricoat en is daarbij officieel vertegen-
woordiger van de Duitse oliemaatschappij
Addinol. “Wanneer je op zich geen idee
hebt welke olie geschikt is, kies je natuur-
lijk de meest kostengunstige variant. Van
de duurdere oliën heb je immers ook
geen idee van de eigenschappen en of
deze nu beter zijn of niet.”
“Daarbij komt dat mensen vaak teveel
kiezen vanuit een juridisch oogpunt. Het
smeerschema zegt dat deze olie geschikt
is, dus gebruik ik deze. Juridisch gezien
geen slechte keuze. Wanneer de tandwiel-
kast stuk gaat heeft degene die de olie
gekozen heeft in elk geval het bewijs dat
hij dit gedaan heeft volgens de specifica-
ties van de leverancier. Hem of haar valt
dan niets te verwijten. Daarmee gaat hij
echter voorbij aan het feit dat de tand-

wielkast toch kapot is en dat het bedrijf
dit een heleboel geld kan gaan kosten.”
Schenk pleit er dan ook voor om binnen
de eigen technische dienst voldoende
kennis op te bouwen om zelf een goede
inschatting te kunnen maken van de uit-
eindelijke belasting van de olie en op
basis dáárvan een keuze te maken.
Schenk: “Mijn ervaring leert me namelijk
dat de leveranciers en reparateurs van
tandwielkasten er ook lang niet altijd het
belang van inzien om een goede olie te
adviseren. Er wordt regelmatig tegen mij
gezegd dat zij mijn olie niet adviseren
omdat ze anders de deur wel kunnen slui-
ten. Een nieuwe tandwielkast leveren is
immers lucratiever. Natuurlijk roepen alle
leveranciers en vertegenwoordigers nu
dat zíj dit niet doen en natuurlijk zijn er
ook bedrijven die inderdaad werken
vanuit de wens een mooie, efficiënte en
veilige technische oplossing te realiseren.
Maar wees je er als gebruiker in elk geval
van bewust dat een leverancier of repara-
teur van tandwielkasten er in eerste in-
stantie geen baat bij heeft om jou de
beste olie te adviseren. Echter, in tweede
instantie komt hij wel bij je als er toch
echt problemen dreigen binnen de garan-
tietermijn.”
Verder geeft Schenk aan: “Wanneer een
eindgebruiker uiteindelijk toch zelf de
keuze maakt, en deze mocht de verkeerde
blijken, documenteer dat dan en léér
ervan. Want ook dat is een puntje dat bij
veel bedrijven moeilijk ligt. Men houdt
stoïcijns vast aan de keuze die men heeft
gemaakt en kiest voor een volgende tand-
wielkast doodleuk voor dezelfde olie met
dezelfde ellende als resultaat.”
“Fouten maken is geen schande. Eraan
voorbij gaan en er niet van willen leren op

zijn minst onhandig. Tot slot: Let ook op
bij de keuze van tandwielkastolie wanneer
simpelweg een andere CLP tandwielkast-
olie van een ander merk wordt gekozen;
dit hoeft geen verbetering te geven
omdat de formulatieverschillen van de
eenvoudige CLP tandwielkastoliesoorten
gering zijn.”

Keuzecriteria
Bij het kiezen van een tandwielkastolie
zijn er verschillende aspecten die de ge-
bruiker in zijn overwegingen kan mee-
nemen. Ten eerste de vraag of de tand-
wielkast zwaar of licht is belast en of de
inhoud van de tandwielkast groot of klein
is. Hoe groter de kast, hoe langer de olie
de tijd heeft om tot rust te komen, te ont-
gassen en zijn warmte kwijt te raken. Ver-
der is het belangrijk om te kijken of een
tandwielkast binnen of buiten staat en of
hij volcontinu loopt of dat hij regelmatig
wordt in- en uitgeschakeld. In het laatste
geval zal de olie voortdurend opwarmen
en weer afkoelen waardoor hij zwaarder
wordt belast. Ook verwarmingselementen

4

Plastisch deformerende oliën sparen het additievenpakket waardoor de levensduur

beduidend langer is dan andere tandwielkastoliën.

Met de juiste tandwielkastolie is de vlaktedruk op tandwielen en

lagers te verlagen en zijn de problemen als gevolg van overbelas-

ting van de tanden te voorkomen. Dit geldt met name voor zwaar-

belaste tandwielkasten zoals die bijvoorbeeld in containerkranen

draaien.

10-11-12_smeermiddelen.indd 11 18-10-17 14:09