Pagina 36 van: Aandrijftechniek – nummer 6 – 2017

www.AT-aandrijftechniek.nl SEPTEMBER 2017 AT AANDRIJFTECHNIEK36
Schepen aanmeren met
hydrauliek en vacuüm
Het aanmeren van zeeschepen is tijdrovend, zwaar en ook gevaarlijk werk.
Trossen kunnen mensen zo van een kade vegen en er is altijd kans dat men-
sen in het water belanden of letterlijk tussen wal en schip terechtkomen. Een
geautomatiseerd systeem van Cavotec dat werkt met hydrauliek en vacuüm,
maakt het aanmeren een stuk sneller, veiliger en milieuvriendelijker.
[tekst] Ad Spijkers [foto] Cavotec Nederland BV, Woerden
Het lossen is al even eenvoudig. Er wor-
den kleppen geopend waardoor weer
lucht de zuignappen kan binnenstromen.
Na druknivellering kan het schip van de
kade worden weggetrokken.
Het aanmeersysteem bespaart tijd tijdens
het aanmeren, is veel veiliger en bespaart
arbeidsplaatsen. Nadelen zijn dat de initi-
ele investering hoog is (per project zeven
cijfers voor de komma) en dat de zuignap-
pen afdrukken kunnen achterlaten op de
scheepswand.
Aandrijving en besturing
Aandrijftechnisch gezien is het een een-
voudig systeem: een hydraulisch aggregaat
met cilinders en accumulatoren, een
vacuüm pomp, zuignappen en een PLC
voor de besturing. Er is gekozen voor we-
reldwijd gemakkelijk verkrijgbare compo-
nenten van bekende merken. De ervaring
leert dat de systemen weinig onderhoud
vergen. Ze zijn berekend op omgevings-
temperaturen tussen -25°C en +50°C en zijn
dus op nagenoeg de hele wereld toepas-
baar. De installatie is bedoeld om schepen
vast te houden aan de kade, niet voor het
opvangen van aanmeerkrachten. Een
MoorMaster is geen schokdemper; het
schip moet stil tegen de kade liggen voor-
dat het systeem wordt ingeschakeld. Om
schade tijdens het aanmeren te voorko-
men, wordt het gehele systeem altijd een
klein eindje van de kaderand geplaatst.
Installatie in Den Helder
Een van de eerste systemen werd geïnstal-
leerd in Salalah, aan de zuidwestkust van
het Sultanaat Oman. In de Saint Lawrence
rivier in Canada met zijn vele sluizen zijn
diverse systemen geïnstalleerd, die de re-
ders veel tijd besparen. Cavotec heeft ook
de aanmeerinstallatie voor ‘s werelds eer-
ste volledig elektrische veerboot in Noor-
wegen gebouwd. De MoorMaster heeft
hier het voordeel, dat het schip nauwkeu-
rig voor de automatische stekker voor de
stroomtoevoer (ook geleverd door Cavo-
tec) kan worden gepositioneerd. Dit
spaart tijd en zorgt voor een stabiele en
veilige verbinding.
In Nederland is er één installatie geleverd,
in Den Helder, voor de veerboot naar
Texel die wordt geëxploiteerd door Teso.
Deze schepen zijn voorzien van twee
bruggen, net zoals een treinstel twee ca-
bines heeft. Het zijn roll-on-roll-off sche-
pen: de auto’s gaan aan de voorzijde aan
en van boord.
Vroeger draaiden de thrusters bij het aan-
meren richting de oprit naar het vaste-
land. Om te voorkomen dat de schepen
met de stroming wegdrijven, liet men ze
voorheen met verminderde thrusterkracht
tegen de oprit drukken. Toen de haven
van Den Helder werd gemoderniseerd,
werd er een drijvend remmingwerk ge-
bouwd. Cavotec kreeg opdracht om op
het laatste stuk (een drijvend ponton)
twee MoorMaster 400 systemen te plaat-
sen. Elk is voorzien van twee zuignappen
en goed voor 80 ton houdvermogen in
dwarsrichting.
De MoorMaster is een automatisch aan-
meersysteem dat schepen aan de kade vast-
houdt. Het naderen van de kade door de
schepen gebeurt op dezelfde manier als bij
het gebruik van trossen: het schip nadert op
eigen kracht of met behulp van duwboten
de kade. Op het moment dat het schip (zo
goed als) tegen de kant ligt worden echter
geen trossen uitgegooid, maar komen er
vanaf de wal hydraulische cilinders tevoor-
schijn met daarop zuignappen.
De cilinders worden automatisch naar de
scheepswand bewogen. Wanneer de zuig-
nappen rondom de wand raken, wordt
automatisch een vacuüm gegenereerd en
ligt het schip vast tegen de kade. Daarbij
wordt het schip een paar centimeter van
de kant af gehouden. Elke beweging van
het schip (windbelasting, zuiging door
passerende schepen, eb en vloed) wordt
door het hydraulische systeem (cilinders,
aggregaat, accumulatoren) afgeremd.
De MoorMaster-
systemen lijken
nietig tegen het
grote zeeschip,
maar houden het
door de combina-
tie van hydrauliek
en vacuüm stevig
tegen de kant.
36-37_cavotec.indd 36 21-09-17 09:09