Pagina 35 van: Aandrijftechniek – nummer 5 – 2018

TECHNIEK Mechanisch

www.AT-aandrijftechniek.nlAUGUSTUS 2018 AT AANDRIJFTECHNIEK 35

Output en analyse
“Voor het kiezen van de optimale sensor
spelen factoren een rol als het verwachte
trillingsniveau, het frequentie- en tempera-
tuurbereik en omgevingsfactoren als bij-
tende of ontvlambare omgevingslucht,
elektromagnetische of akoestische velden
of kans op elektrostatische ontlading,” legt
Bakker uit. “Elke sensor registreert het
complete, ruwe tijdsignaal van de machine
en het filteren van het tijdsignaal maakt
schadecomponenten zichtbaar. Hierop is
een grote mate van automatisering moge-
lijk maar de interpretatie van de gegevens
blijft nog steeds mensenwerk.”
Voor het interpreteren van de data maakt
een trillingsspecialist wel gebruik van
analysesoftware. Deze software zet de
ruwe data om in een FFT-analyse (ook wel
spectrumanalyse genoemd, zie afb. 4) en
een trendanalyse. Aan de hand van deze
analyses, de frequenties, de amplitudes,
eventuele sidebands en andere diverse
factoren kan de trillingsspecialist een oor-
zaak achterhalen.

Conditiebewaking door experts
Istec kan elk type roterende machine mo-
nitoren, legt Koos Hemmes, senior consul-
tant binnen het bedrijf uit. “De consul-
tants komen vooral bij bedrijven in de
sectoren chemie, petrochemie, (afval)
energie en bulkverwerkers. Naast het le-
veren, implementeren en kalibreren van
sensoren en systemen voor het monitoren
van de mechanische staat van machines,
is onze afdeling Condition Monitoring,
waar Sander Bakker deel van uitmaakt,
gespecialiseerd in het analyseren van de
data.”
Dat trillingsanalyse een complex vakge-
bied is en zeer specialistische kennis ver-
eist, blijkt wel uit de ISO-norm. De ISO
18436-2 norm specificeert de vereisten
voor training, ervaring en examinering
van specialisten op het gebied van machi-
neconditiebewaking (condition monito-
ring) en machinediagnose middels tril-
lingsmetingen. Het certificaat getuigt van
de kennis en kundigheid van de specialist

in het uitvoeren van trillingsmetingen en
-analyse op roterende machines. De norm
onderscheidt vier niveaus die op basis van
kennis en ervaring achtereenvolgens door
de specialist kunnen worden doorlopen.
Bakker heeft de hoogst haalbare certifice-
ring (ISO 18436-2 Niveau 4) en is hiermee
een van de drie specialisten in Nederland
met deze hoge certificering. “Voor het op-
zetten van een meetprogramma voor een
of meerdere kritische machines bieden
wij drie vormen van condition monito-
ring: periodiek, continu of op afstand.
Deze kunnen volledig afgestemd of ge-
combineerd worden naar de wensen en
behoeften van de klant.” De ene klant belt
pas bij een probleem maar er zijn steeds
meer klanten die een periodieke evaluatie
en de trendmatige verandering willen
zien. “Dat is natuurlijk ook waar condition
monitoring om draait: een meer voorspel-
lend karakter opbouwen vanuit de data.”

Vraagbaak
Onlangs opende Istec een nieuwe vesti-
ging in Geleen op industrieterrein Cheme-
lot. Van hieruit kan Istec haar klanten in
België en het zuiden van Nederland beter
en sneller bedienen. Want er blijkt volop
vraag naar de expertise van het bedrijf.
Hemmes: “We merken ook bij grote be-
drijven dat vibratiespecialisten schaars
zijn. Een enkeling heeft zelf een gecertifi-
ceerde meetgroep maar dan voornamelijk
voor eigen gebruik en al helemaal niet
voor derden. Istec International is de
enige onafhankelijke trillingsspecialist in
Nederland.” Het is ook een lastige disci-
pline benadrukt Bakker nog maar weer
eens. “Ook al heb je twee dezelfde machi-
nes, ze hebben elk een afzonderlijke fin-
gerprint. Want er hoeft maar een kleine
factor anders te zijn en ze zijn al niet meer
met elkaar te vergelijken.”Het ultieme
doel: de klant een lijst overhandigen met
welke componenten het eerst gaan uitval-
len, dat is het optimale Toestandsafhanke-
lijke Onderhoud (TAO).

www.istec.nl

Vibratiebewaking voor functionele veiligheid
Vanuit het kader van functionele veiligheid (IEC-61511) worden
roterende machines uitgerust met vibratiebewakingssystemen
als zijnde Safety Instrumented Systems (SIS). Het systeem verkrijgt
data vanuit de vibratiesensoren die op de machine zijn gemon-
teerd. Wanneer de vooraf ingestelde grenswaardes worden
overschreden, treedt het SIS in werking waarna de machine au-
tomatisch afslaat. De verkregen data kunnen vervolgens worden
gebruikt om de directe oorzaak voor het in werking treden van
de SIS aan te pakken. Met een vibratiebewakingssysteem neemt
de veiligheid sterk toe en wordt de kans op blijvend letsel bij per-
soneel en schade aan het milieu aanzienlijk verkleind. Daarnaast
wordt grote financiële schade voorkomen. Enerzijds blijft de
hoeveelheid schade aan een machine beperkt vanwege de auto-
matische afschakeling en anderzijds zal het bedrijf geen reputa-
tieschade oplopen omdat er geen gewonden en doden vallen.

Afb. 1 Er zijn drie soorten trillingsvormen te

onderscheiden.

Afb. 2 Hier worden schematisch de verschillende fases van een trilling in een lager weergegeven.

Afb. 3 Voor iedere fase zijn verscheidene trillingssensoren beschik-

baar.

Afb. 4 Voor het interpreteren van data kan een trillingsspecialist

gebruikmaken van een FFT-analyse.

34-35_istec.indd 35 09-08-18 09:56