Pagina 30 van: Aandrijftechniek – nummer 5 – 2017

www.AT-aandrijftechniek.nl AUGUSTUS 2017 AT AANDRIJFTECHNIEK30

large drives praat je al snel over wisselkos-
ten die kunnen oplopen tot 6000 euro of
meer. Synthetische smeermiddelen heb-
ben daarentegen de toekomst. Simpelweg
omdat daar meer ontwikkelmogelijk-
heden voor zijn én de aardolie schaarser
wordt en synthetische oliën een betere
weerstand hebben tegen veroudering.
Daarmee behouden ze langer de opti-
male smerende eigenschappen en gaan
ze dus langer mee.
Waar wij wel mee worden geconfronteerd
is de synchroniteit van ontwikkelingen.
Tandwielen en tandwielkasten maken een
snelle ontwikkeling door en het lijkt er
steeds meer op dat er concessies worden

“Om te beginnen natuurlijk op de materi-
alen, de uitlijning en het soort koppeling.
Maar ook op het onderhoudspersoneel
dat wordt ingehuurd. Vroeger hadden
veel gebruikers van grote transmissies een
eigen technische dienst. Daar heeft men
in veel gevallen afscheid van genomen en
daarvoor worden onderhoudsploegen
van leveranciers ingehuurd. Die kwaliteit
daarvan laat nog wel eens te wensen
over.”

Totaaloplossing of onderdelen
Daarmee komt ook de integrale of afzon-
derlijke benadering van onderdelen uit
een aandrijflijn aan de orde. Wanneer
naar zo’n lijn – in diesel-, hydraulische-,
elektrische uitvoering inclusief motor,
koppeling en tandwielkast – wordt geke-
ken, waar moet een klant dan op letten?
Of is die meer geïnteresseerd in de totaal-
oplossing waarbij afzonderlijke onderde-
len niet in het centrum van de belangstel-
ling staan?
Sraar van Rens: “De keuze tussen aandrijf-
lijn of losse onderdelen wordt enigszins
gestuurd door de markt. Wanneer die in
de lift zit, kiezen bedrijven sneller voor
een complete aandrijflijn. In mindere tij-
den wordt eerder teruggevallen op losse
componenten die men zelf samenvoegt.”
En is daarbij nog een verschil te maken
tussen hydraulische en elektrische varian-
ten? Binnen de scheepvaart is bijvoor-
beeld een steeds verdergaande elektrifica-
tie van aandrijflijnen te onderkennen.
Geldt dat ook voor andere markten? Sraar
van Rens: “Wij zien verschuivingen van
bijvoorbeeld diesel naar elektrisch, wat
vraag creëert voor andere tandwielkasten
dan dieselaangedreven kasten. Bij shred-
ders bijvoorbeeld kan zowel van elektri-
sche als hydraulische motoren gebruik
worden gemaakt.”
Pieter Oosterhof nuanceert: “De Hägg-
lunds hydromotor met tandwielkast leent
zich bij uitstek voor enorme koppels bij
lage snelheden. Voor hoge snelheden zijn
andere oplossingen meer voor de hand
liggend.” Hans Veulings vult aan: “Wij
merken dat het opstartkoppel bij elektri-
sche varianten sterk kan afwijken. Daar
moet je in de ontwikkelfase dan ook reke-
ning mee houden.”
Over de opkomende elektrificatie en de
gevolgen daarvan voor de tandwielkas-
ten, meldt Pieter Oosterhof: “Ik denk dat
met name de servomotoren daar veel te
bieden hebben. Die maken de totale op-
lossing immers kleiner en in sommige ge-

Sraar van Rens: “We

zien steeds meer

verschuiving van

diesel/hydraulisch

naar elektrisch.”

Henk Veulings:

“Olie is een onder-

geschoven kindje.”

gedaan aan de overdimensionerings-
factor. Er heerst bovendien vaak nog de
gedachte dat er voor alle toepassingen
één smeermiddel is. Het tegendeel is het
geval. Als je bijvoorbeeld tien tandwiel-
kasten naast elkaar hebt staan, dan wor-
den ze alle tien voor een andere toepas-
sing ingezet. Dat betekent ook dat ze alle
tien een ander karakter en bijkomende
onderhouds- en herstelkosten hebben. Er
moet iedere keer weer nauwkeurig wor-
den gekeken naar de juiste smeermiddel-
oplossing.”
Ook Henk Veulings erkent dat olie een on-
dergeschoven kindje is. “Er wordt té ge-
makkelijk overheen gestapt. Een tand-
wielkast is net zo belangrijk als de olie die
je erbij koopt en erin doet. Dat verdient
meer aandacht.”
Dennis van Arkel ziet een verklaring hier-
voor bij olieleveranciers: “Die worden
vaak als adviseur ingeschakeld. Wat daar-
bij wordt vergeten, is het feit dat die leve-
rancier geen kennis heeft van de belasting
van en de krachten waaraan de aandrij-
ving wordt blootgesteld.”
Anthony Blom van Elsto Drives: “Het ge-
beurt regelmatig: de klant loopt een ta-
belletje na en vult zijn tandwielkast ver-
volgens met een middel dat hem bekend
is. Mijn advies is dan altijd: neem er even
de tijd voor.”
Verder geldt natuurlijk dat niet alleen een
verkeerde smeermiddelkeuze nadelige
gevolgen voor de aandrijving kan hebben.
Met de vaak grote vermogens wordt er
ook meer verlangd van engineers, opera-
tors, onderhoud en materiaal. Waar moet
de gebruiker op letten? Hans Hagedoorn:

28-29-30-31-32_rondetafeldfptc.indd 30 16-08-17 10:23