Pagina 23 van: Aandrijftechniek – nummer 4 – 2019
23
D
e deskundigen van de afdeling Gehoor-,
spraak- en audiotechnologie verwerken
ruis met behulp van smart sensoren der-
mate doelgericht, dat ze conclusies kunnen trek-
ken over de technische toestand van een installatie
(conditiebewaking). Fouten en zich aftekenende
schades worden vroegtijdig herkend, zodat stil-
standtijd wordt vermeden.
De onderzoekers in Oldenburg hebben de axiale
plunjerpomp gekozen als praktijkvoorbeeld voor de
akoestische bewaking van machines. Deze pompen
worden in de hydrauliek onder meer gebruikt om
zware lasten te tillen en zware voertuigen aan te
drijven. Een onvoorziene stilstand van deze wijd
verspreide machines gaat meestal gepaard met
hoge kosten. Wanneer dit type pomp ‘niet meer
rond loopt’, kunnen de onderzoekers dat aan de
hand van hun ruis herkennen.
Akoestische bewaking
Lokaal aangebrachte, door batterijen gevoede
sensorsystemen nemen het uitgezonden geluid
van de pomp op door de lucht of via de behuizing.
Ze vergelijken dit met referentie-audiodata en
zenden de verzamelde informatie als metadata
door. Deze ook achteraf te monteren oplossing
maakt niet alleen een fundamentele uitspraak over
de toestand van de machine mogelijk voordat grote
schade optreedt. De sensoren identificeren ook de
verschillende soorten problemen, zoals lagerspeling
of problemen met de hydraulische installatie. De
onderhoudstechnicus kan met de informatie doel-
gericht de onderhoudswerkzaamheden uitvoeren,
wat een grote tijd- en kostenbesparing oplevert.
Op basis van de sensorsystemen voor mon-
sterherkenning hebben de onderzoekers hiermee
een robuust en betrouwbaar conditiebewakings-
systeem ontwikkeld, dat het onderhoudsproces van
industriële installaties significant kan verbeteren.
Het systeem is afgestemd op de behoeften van
Minimale stilstandtijden
dankzij akoestische sensoren
Het Fraunhofer-Institut für Digitale Medientechnologie
(IDMT) in Oldenburg presenteerde op de Hannover Messe een
intelligent onderhoudssysteem voor productiebedrijven.
Het maakt gebruik van ruis van industriële installaties voor zijn
conditiebewakingssysteem, dat ook ‘as a Service’ kan worden
gebruikt.
aanbieders van installaties en machines een uit-
breiding van hun productportfolio en alternatieve
afnamemogelijkheden voor hun klanten. De onder-
zoekers werken met hun klanten aan verdere busi-
ness cases voor schaalbare bewakingsdiensten op
basis van de akoestische sensorsystemen.
Veiligheid
Een belangrijke meerwaarde van het bewa-
kingssysteem bestaat hierin, dat een groot deel
van de dataverwerking reeds in de sensor gebeurt.
Daardoor kan het ook worden gebruikt in kwets-
bare of afgelegen installaties en infrastructuren. Op
grond van uitgebreide ervaringen met veiligheids-
kritische eisen kan het systeem lokaal en zonder
internetverbinding worden gebruikt. Aldus voldoet
het aan de hoogste eisen van data security.
In 2018 stonden veldtesten met partners uit de
energie- en waterwereld, zware industrie, speciale
machinebouw, installatie- en transporttechniek
centraal. Behalve pompen werden onder andere
ook motoren, turbines en compressoren getest.
Partners in het project zijn Bosch Rexroth en
Infineon Technologies.<
www.idmt.fraunhofer.de
De onderzoekers hebben de axiale plunjerpomp gekozen als praktijkvoorbeeld voor de akoestische bewaking
van machines
gebruikers van machines en installaties, maar is
ook geschikt voor de bouwers daarvan.
Condition Monitoring as a Service
Op een op de Hannover Messe getoonde
demonstrator konden de draadloze sensornodes op
een tablet worden geconfigureerd. Herkende akoes-
tische resultaten werden op een dashboard gevisu-
aliseerd. In de praktijk is het systeem gemakkelijk
achteraf te installeren en te integreren in bestaande
communicatie- en sensorinfrastructuren.
Met de akoestische conditiebewaking kunnen
betrouwbare machineprestaties als service worden
aangeboden en met alternatieve business model-
len worden gebruikt, bijvoorbeeld via leasing. De
gegenereerde data komen beschikbaar voor verder
gebruik in het kader van Industrie 4.0. Dit biedt
TEKST / Ad Spijkers
FOTO / Fraunhofer IDMT
23_fraunhofer.indd 23 15-05-19 16:45