Pagina 18 van: Aandrijftechniek – nummer 4 – 2017

www.AT-aandrijftechniek.nl MEI 2017 AT AANDRIJFTECHNIEK18

Verdienmodel via software?
Hoe ziet zo’n concept van een IoT hydrau-
lische besturing er uit? Een belangrijk
gegeven is schaalbaarheid. En daarom
kun je beter de monolithische benade-
ring vervangen door een concept geba-
seerd op apps. Kothe legt uit wat ze hier-
mee bedoelt: “De hydraulische besturing
heeft een basis software; dat is de kern-
functionaliteit die het systeem tot een
aandrijf regeling maakt. In plaats van mo-
nolithische interfaces te maken, creëer je
apps waarmee je specifieke functionali-
teiten kunt in- en uitschakelen. Daarmee
maak je het systeem schaalbaar.” Bosch
heeft naast de gateway ook een eigen
IoT Cloud ontwikkeld. Kothe ziet de
cloud als de infrastructuur waarop het
platform wordt geplaatst. De apps wor-
den in een SaaS model (software as a ser-
vice) aan de gebruikers beschikbaar ge-
steld. Wie een app gebruikt, betaalt
daarvoor. Een uitdaging is het wel nog
om een goede balans te vinden tussen
wat je lokaal doet en wat via de cloud.
Immers: hydraulische installaties werken
in micro- en milliseconden, cloudsyste-
men in seconden tot soms minuten.
“Welke aandrijfintelligentie sla je decen-
traal op en welke centraal?”

Virtuele sensor
Vooral het feit dat er dichtbij de aangedre-
ven as méér intelligentie beschikbaar
komt, zal volgens Janette Kothe tot heel
nieuwe concepten gaan leiden. Er komt
immers veel meer data beschikbaar, die
overigens wel vertaald moet worden naar
relevante data. De hydraulische aandrij-
vingen kunnen bijvoorbeeld als virtuele
sensoren dienst gaan doen. Informatie uit
de aandrijving die nu beschikbaar komt,
kan elders zinvol gebruikt worden om
meer te weten te komen over de aandrij-
ving. Denk aan condition monitoring,
sleepfouten ontdekken et cetera. Zulke
virtuele sensoren zijn veel eenvoudiger
toe te passen dan fysieke sensoren. De
grootste uitdaging ziet zij echter in het
anders gaan denken. “IoT begint door
over de rand van je eigen bord heen te
kijken. En in plaats van technology push
gaat het hier veel meer om user case pull.
Het gaat erom dat we de gebruikerseisen
invullen.” De gebruikers bepalen uiteinde-
lijk welke IoT toepassingen zinvol zijn.
Daar moet de focus op liggen bij de ont-
wikkelaars.

Autofabrikanten zetten pompfabrikanten onder druk
Oliepompen spelen een cruciale rol in verbrandingsmotoren. Deze zijn vooral hydraulisch
bediend. Dat verandert echter, bleek in de tweede lezing op het IFAS Kolloquium. In die
presentatie schetste Stackpole, de Duitse dochter van het internationale Johnson Electric,
de uitdagingen in het ontwikkelen van een oliepomp voor de nieuwe generatie motoren
voor de Porsche 911. Eigenlijk, zo gaf Ralph Valkenberg (R&D manager) aan, past Porsche
twee pompen toe. De oliepomp bestaat namelijk uit twee pompen die geïntegreerd zijn
in één behuizing. De tweede pomp loopt parallel mee omdat bij de koude start het vo-
lume anders te gering is. Een tweede probleem is dat bij de nieuwe Porsche motoren de

lagers heel diep in de cilinderkop zitten.
Daarom wordt met een radiaalpomp de
olie aangezogen. De derde uitdaging is
er een die je niet verwacht, maar die wel
verklaarbaar is. “In de bochten lopen
de krachten op de pomp op tot 1,3G.
Daardoor loopt de olie naar de achter-
zijde van de pomp,” aldus Valkenberg.
Om dat te voorkomen, gebruikt men
nog een extra aanzuiging. Het resultaat
is een 8-traps pomp voor de nieuwe 6
cilinders van Porsche. Wie denkt dat de
kostprijs geen rol van betekenis speelt
voor de sportwagenfabrikant zit er flink
naast. “Het doel was om een compacte
pomp te maken die tevens betaalbaar is.
Als onze productiekosten 10 cent hoger
liggen, krijgen we de order niet.”
Stackpole Duitsland ontwikkelt en
bouwt voor meerdere automerken de
oliepompen. In 2016 heeft het bedrijf
in Aken een elektrische pompmodule
ontwikkeld. Tijdens de presentatie in
het IFAS Kolloquium durfde geen van
de beide sprekers van het bedrijf een
prognose te geven over hoe de elektri-
sche pomp voor auto’s zich verder zal
gaan ontwikkelen. Zeker is wel dat er
toekomst is voor elektrische pompen
nu meer auto’s worden voorzien van
een startstopsysteem. “Een kleine elek-
trische pomp blijft dan zorgen voor de
olietoevoer tijdens de stop.” Welk effect
elektrisch rijden zal hebben, is even-
min duidelijk. Volgens Holger Schalle,
algemeen directeur, blijven echter ook
elektrisch aangedreven auto’s oliepom-
pen nodig hebben. “Minder en kleinere,
maar ze blijven nodig. Niemand kan
op dit moment zeggen waar het heen
gaat.” Geluidsproductie door de pomp
wordt wel een steeds groter issue. Met
name voor de auto’s met een startstop-
systeem. Een andere toepassing van de
elektrische pomp is die op de automati-
sche versnellingsbak.

Holger Schalle van Stackpole: “Ook in het

e-mobility tijdperk blijven er pompen nodig

voor de auto’s.”

R&D manager Ralph Valkenberg schetste

de uitdagingen die Stackpole heeft moeten

overwinnen bij de ontwikkeling van de

nieuwe pomp voor de bi-turbo motoren van

Porsche.

16-17-18_ifashydrauliekiot.indd 18 23-05-17 08:11