23
>
W
e spreken Jelle Overtoom, die samen
met Jeroen-Bas Menschaar het bedrijf
heeft opgericht. Colin Gort, commercieel
manager schuift aan, samen hebben ze
met dit project de afgelopen jaren de
nodige ontwikkelingen doorgemaakt. Vooral Overtoom kijkt
als engineer behoorlijk trots terug op de keus die destijds is
gemaakt: “Toen ik deze richting op wilde gaan, speelde het
woninggebrek minder dan nu. Maar men had wel door dat
er meer metselaars met pensioen gingen dan er nieuwe bij
kwamen. En dat we in Nederland toch wel heel graag in een
stulpje met gemetselde gevels willen wonen”, zegt hij lachend.
Na gedegen vooronderzoeken en signalen uit de markt kwam
het besef nog meer. “De oplossing zit hem in een combinatie
van specialismen, waarin we de kennis van de vakman zoveel
mogelijk moeten benutten.”
Aanpassen aan de bouwplaats
Het verleden leert dat er genoeg initiatieven zijn geweest
een dergelijke machine te ontwikkelen, gesneuveld op tech-
nisch vlak of door gebrek aan investering. Wat maakt deze
applicatie wel succesvol? Gort: “Een duidelijk concept; een
karretje met robotarm dat zelfstandig een muurtje op een
statische plek kan metselen.” Het klinkt simpel, maar het heeft
de nodige testopstellingen en hoofdbrekens gekost. Gort: “Als
we allemaal in een bungalow willen wonen, is het eenvoudig,
maar de praktijk is anders; ten eerste wil iedereen zijn eigen
ontwerp en ten tweede is het ontwerp per bouwplaats ook
weer anders. Er zijn altijd zaken die niet kloppen. We merken
dat bouwers nu wel heel blij zijn, dat we ons kunnen aanpas-
sen aan de bouwplaats in plaats van andersom. Het illustreert
tevens de vrijheid die je hebt met bakstenen.”
Overtoom: “Het idee van stenen leggen, hadden we al vrij
snel getest, echter moest daar nog een verbindingsstof bij. De
specie moest verpompbaar zijn, een lage weerstand hebben,
stabiel zijn en een verlengde verwerkbaarheid hebben.”
Daarnaast moet er heel goed rekening worden gehouden met
factoren op de bouwplaats. “Eén daarvan is dat je altijd een
waterpas nodig hebt en je lichaam relatief positioneert ten
opzichte van wat je gaat doen”, zegt Overtoom. Een robot
heeft instructies nodig die hij moet uitvoeren. Hoe bepaal je
de relatieve positie ten opzichte van een muur en hoe zorg
je dat een robotarm op die plek komt? Losse bouwblokken
die eerst onderzocht moesten worden met een prototype.”
Gort: “Vanaf het moment dat Ballast Nedam-dochters
Heddes Bouw & Ontwikkeling en Laudy Bouw & Ontwikkeling
als launching customer waren ingestapt, ging de ontwikkeling
behoorlijk snel. Het is nu zo dat de PAX direct kan worden
ingezet; inmeten, een stenenpatroon genereren en leggen
maar.” Overtoom: “Wij hebben gepoogd binnen het bestaande
concept en de bestaande systematiek een oplossing te vinden
om geautomatiseerd te metselen. Dan komen tolerantie en
maatverschillen om de hoek kijken waar je de machine reke-
Inkijkje in de machine; linksonder de zaaginstallatie, daarnaast de robot die zowel stenen legt
als mortel aanbrengt, rechts de cementpomp-installatie en mortel-aanvoerslang
Het lijkt eenvoudig;
een machine
neerzetten die
metselwerk uitvoert
22-23-24-25_sigmacontrol.indd 23 17-05-2023 07:52
