TECHNIEK Elektrisch
www.AT-aandrijftechniek.nlAPRIL 2017 AT AANDRIJFTECHNIEK 21
probleem bij kleinere motoren. Daarom
wordt er gekeken naar permanent mag-
neetmotoren. PM-motoren zijn op zich
niets nieuws in de markt, maar ze kunnen
sinds kort wel rendementsklasse IE4 beha-
len. “Permanent Magneet-motoren (PM)
zijn al jaren een bekende verschijning in
de industrie,” aldus Berend Muis. Hij is di-
recteur van Kolmer Special Motors en
heeft een lange staat van dienst op het
gebied van elektromotoren en de techno-
logie erachter. “We maken daarin onder-
scheid van SPM- en IPM-motoren. SPM-
motoren zijn voorzien van ‘Surface Moun-
ted Magnets’ aan de buitenzijde van de
rotor. Bij IPM-motoren zitten de magne-
ten in de rotor. Dan is er ook nog een
soort hybride motor, een kortsluitanker
draaistroommotor met daarbij perma-
nente magneten in de rotor.” Maar de
echte toekomst qua ontwikkeling zit toch
wel bij de Synchrone Reluctantie Motor,
de SRM. Muis. “Dit type motor kennen we
eveneens al jaren en wordt gebruikt in
bijvoorbeeld boormachines en andere
huishoudelijke apparatuur. Maar er vindt
een verschuiving plaats naar de industrie.
Dat heeft alles te maken met de efficiency
van dit type motor.”
Rotordesign
In een vergelijking tussen de verschillende
motortypen zijn er diverse voor- en nade-
len te benoemen voor elk type motor. Dat
heeft onder meer te maken met het type
en het ontwerp van de rotor. Bij een kort-
sluitankermotor (inductiemotor) zien we
de klassieke massieve rotor met koper-
draadwikkelingen, waarbij ook vaker het
aluminium of koper is ingegoten in de
openingen van de rotor (afb. 1). Bij de
PM-motoren is de rotorbuitenzijde be-
kleed met magneten. De binnenzijde van
de rotor bevat holtes voor een lichter ge-
wicht. De reluctantiemotor heeft een
rotor zonder koper, aluminium of aparte
magneten. De rotor is gemaakt van ge-
magnetiseerd staal met luchtholtes. Tot
slot de hybride motor, waarbij de lucht-
holtes gedeeltelijk zijn opgevuld met
magneten. Ook de IPM-motoren hebben
een dergelijke rotoropbouw.
SPM/IPM
Een moderne SPM-motor (afb. 2) biedt
diverse voordelen. Hij is zeer efficiënt (IE4)
bij vollast, maar heeft ook bij gedeelte-
lijke belasting een hoge efficiency. Ten
opzichte van andere motoren biedt de
SPM-motor een lage massatraagheid en
de hoogste koppel/volumeverhouding, 4
Afb. 1. Bij een kortsluitankermotor (inductiemotor) zien we de klassieke massieve rotor met
koperdraadwikkelingen, waarbij ook vaker aluminium of koper is ingegoten in de openin-
gen van de rotor (illustraties: Ron de Haer).
Afb. 2. SPM-motoren zijn permanent magneetmotoren voorzien van
‘Surface Mounted Magnets’ aan de buitenzijde van de rotor.
Afb. 3. IPM-motoren zijn permanent magneetmotoren waarbij de magneten niet op maar in
de rotor zijn gemonteerd.
Afb. 4. De synchrone reluctantiemotor (SRM) heeft een rotor zonder
koper, aluminium of aparte magneten. De rotor is gemaakt van
gemagnetiseerd staal met luchtholtes.
Afb. 5. De hybride motor lijkt qua rotordesign op een combinatie
van een gewone inductiemotor en een IPM-motor.
20-21-22-23_kollmermotoren.indd 21 13-04-17 13:35
