Pagina 58 van: Aandrijftechniek – nummer 2 – 2019
AANDRIJFTECHNIEK | maart 201958
bedraagt. Alhoewel deze oliedeeltjes er goed zijn uit te filteren,
blijft er altijd het risico van doorslag. In de voedingsmiddelen-
industrie moet dus altijd een foodgrade olie voor compressor –
smering worden toegepast.
Perslucht conditionering
Bacteriën houden van vocht en gedijen slecht en worden
zelfs onschadelijk in zeer droge lucht. Hoe droger de lucht, des
te veiliger dus. De hoeveelheid vocht in aangezogen lucht kan
bij 25°C en een relatieve luchtvochtigheid van 80% oplopen tot
18 g/Nm3. Bij compressie raakt de lucht oververzadigd waardoor
vloeibaar condensaat ontstaat. Dit kan corrosief zijn, bacteriën
bevatten en schade veroorzaken aan componenten in het lei-
dingsysteem en de machines en systemen die door deze vochtige
lucht worden aangestuurd. Het gecondenseerde water dient dus
zo snel en volledig mogelijk uit de perslucht te worden verwijderd.
Door het comprimeren loopt de luchttemperatuur op naar zo’n
70°C tot 180°C.
In de nakoeler, die vaak onderdeel uitmaakt van de com-
pressorunit, wordt de lucht na de compressor afgekoeld naar
maximaal zo’n 40°C. Door die afkoeling verwijdert de nakoeler
tot 80% van het vocht uit de gecomprimeerde lucht. Daarna
kan bijvoorbeeld een cycloonafscheider worden toegepast die
99% van het in de lucht aanwezige restvocht afvoert. Bijkomend
voordeel is dat de lucht door een cycloonfilter ook in zekere mate
wordt ‘gewassen’, waardoor vuildeeltjes tot zo’n 5 micron al gro-
tendeels uit de lucht worden gehaald.
Drukdauwpunt verlaging
Hygiënische perslucht moet zo droog mogelijk zijn en dat
drogen gebeurt door afkoeling. De laagste temperatuur waar
‘Hoe droger de lucht, des te veiliger’
verzadiging is opgetreden en waar de vochtafscheiding plaats-
vindt, is het zogeheten drukdauwpunt (ddp). Met een koeldroger
kan perslucht worden afgekoeld tot circa 3°C, maar dit is voor
toepassingen in de foodwereld niet koud genoeg. Want perslucht
kan bij 3°C en volledige verzadiging nog tot 5,95 g/m3 waterdamp
bevatten. Bij lagere temperaturen zal het vocht in de lucht verder
condenseren. Bacteriën worden onschadelijk bij een drukdauw-
punt van -26°C. Dit kan bereikt worden met membraandrogers
(tot circa -30°C ddp) en adsorptiedrogers (ddp tot -70°C). Door
een koeldroger en adsorptiedroger in serie te zetten (hybride- of
tandemdroger) kan worden bespaard op investerings- en energie-
kosten bij het realiseren van zeer lage drukdauwpunten.
Extra filtratie
Na de drogers kunnen er verschillende filteropstellingen
worden toegepast om de perslucht verder te conditioneren. Zo
zijn er filters die vuildeeltjes uit de lucht halen, filters om geur-
tjes en koolwaterstoffen te verwijderen, filters en katalysatoren
om olierestjes te verwijderen, sterielfilters om bacteriën, gisten
en schimmels te verwijderen, diepte- of membraanfilters om
micro-organismen te verwijderen, et cetera. Alles heeft echter
een prijs en niet alles is nodig. Een goede risico-inventarisatie en
-evaluatie legt de basis voor een weloverwogen en economisch
verantwoorde keuze van noodzakelijk/wenselijk toe te passen
filtersystemen.
Eisen aan leidingnet
Meestal worden persluchtinstallaties door de jaren heen
uitgebreid, met als gevolg dat sommige delen van het leidingnet
oud en mogelijk intern vervuild zijn met olie, roest en andere ver-
ontreinigingen. Het is duidelijk dat in het kader van hygiënische
Koen Leeflang van Festo
behandelde verschillende
droogtechnieken om het
drukdauwpunt van perslucht te
verlagen (FOTO: FRANK SENTEUR)
56-57-58-59_perslucht.indd 58 11-03-19 16:30