Pagina 34 van: Aandrijftechniek – nummer 2 – 2017
www.AT-aandrijftechniek.nl maart 2017 AT AANDRIJFTECHNIEK34
Opmars van robots
in de zorgsector
robots bieden veel mogelijkheden in de zorg. Ze worden bijvoorbeeld ingezet
om mensen met dementie aan te zetten om actiever te worden. Verder kun-
nen robots schoonmaken en maaltijden rondbrengen. medicijnen uitdelen
kan ook, maar of dat veilig kan is vooralsnog de vraag.
[tekst] Jan van de Berg
derscheid maken tussen therapeutische
en verzorgende rollen.
mensen stimuleren
In de omgang met demente bewoners
van verzorgingshuizen is de robot al ge-
meengoed aan het worden, zegt Erwin
Vennik van Roboticare. Hij verkoopt in Ne-
derland de Justocat. “Deze ziet eruit als
een grote kat, is ongeveer even zwaar en
voelt zacht aan. Als je de Justocat oppakt,
reageert hij met miauwen en spinnen vol-
gens een willekeurig patroon. Mensen
met dementie reageren hier vaak op zoals
ze op een echt dier reageren. Ze gaan de
robotkat bijvoorbeeld aaien. Het is dus
een middel om contact te leggen of te ver-
beteren en om mensen te stimuleren.”
Vennik brengt Justocat nu ruim een jaar
op de markt in Nederland. “Ik merk dat de
vraag van verzorgingshuizen toeneemt.
Kochten ze er een jaar geleden één; nu
bestellen ze er soms vijf of zes.”
Justocat is een robot met een beperkt re-
pertoire aan gedragingen. De robotzee-
hond Paro kan aanzienlijk meer. Ook deze
reageert op aanraken en oppakken, maar
ook op licht en geluid. Paro heeft een
dag- en nachtritme, kan verschillende
mensen onderscheiden en onthoudt hoe
interacties verlopen en past zich dienover-
eenkomstig aan. Het verschil in mogelijk-
heden zien we terug in de prijs. Een Justo-
cat kost een goede duizend euro. Paro
gaat voor ruim 5000 euro over de toon-
bank.
Exoskelet
Deze toepassingen van robottechnologie
maken gebruik van relatief eenvoudige
technologie. Bovendien is het gebruik
ervan eenvoudig en niet omstreden. Aan-
zienlijk complexer, maar eveneens niet
omstreden, is de IronHand. Dit ziet er uit
als een dikke handschoen en fungeert als
een exoskelet voor de hand. Mensen die
weinig kracht in een hand hebben kunnen
deze dankzij de IronHand toch goed ge-
bruiken. De IronHand is een soort hand-
schoen. Sensoren nemen waar dat be-
paalde vingers worden bewogen. Vervol-
gens worden de bewegingen gevolgd en
versterkt. De elektromotoren en hun con-
necties met de ‘vingerkootjes’ van de Iron-
Hand functioneren welbeschouwd net als
de spieren en pezen van een natuurlijke
hand.
Kunstmatige intelligentie
Veel ingewikkelder is de technologie van
zorgrobots nog niet. Maar dat kan veran-
deren, gezien het razendsnel voortschrij-
den van kunstmatige intelligentie en an-
dere ontwikkelingen op het gebied van
software. Dit maakt robots mogelijk, die
aanzienlijk dieper ingrijpen in de activitei-
ten van patiënten. Denk aan wassen, ver-
Je kunt tegenwoordig geen autofabriek binnenstappen, zonder robots aan het
werk te zien. Om de loonkosten te verla-
gen en de kwaliteit te vergroten, is de au-
tomotive sector al tientallen jaren gele-
den overgegaan op robots die aan de lo-
pende band auto’s in elkaar zetten. Wie
een zieken- of verzorgingshuis betreedt,
zal een andere ervaring hebben. Maar
ook hier is de robot bezig aan een opmars
al is dat nog niet overal zichtbaar.
Voor eenvoudige taken zijn ze prima in-
zetbaar. Een deel hiervan is niet specifiek
voor de zorg. Dan kunnen we denken aan
schoonmaken. Robots kunnen ook taken
krijgen, waarin ze direct met patiënten
omgaan. Ruwweg kunnen we daarbij on-
De ideale zorgrobot,
zoals deze Care-O-
Bot van het Fraun-
hofer IPA, kan de
arts ondersteunen
in zijn dagelijkse
taken. Medicijnen
aan de patiënt
geven moet echter
mensenwerk blijven
(foto: Phoenix De-
sign).
34-35-36_zorgrobots.indd 34 13-03-17 16:17