45
>
hebben opgezet. Deze kleuren vertegenwoordigden een kraan-
drijver, een onderhoudsmedewerker, een hydraulisch engineer,
kadepersoneel, een software-engineer en de financiële directie.
Vervolgens hebben we ieder in zijn eigen functie gevraagd om
een topwerk en een hijswerk te beoordelen op de verschillende
veiligheidsaspecten. Je ziet dan dat iedere groep op verschillende
zaken let maar ook dat de waarde die aan een specifiek risico
wordt toegekend kan variëren. Waar de één een groot gevaar ziet
in een bepaald aspect van de machine, kan dit door een ander
worden afgezwakt. En andersom natuurlijk. Een aandachtspunt
om in acht te nemen zodat subjectiviteit zoveel mogelijk wordt
afgevlakt.”
Risico’s
Bij het bepalen van de gevaren wordt gekeken naar de diverse
grenzen van de machine. Grenzen die bij het gebruik optreden, de
plaatsing in de omgeving (fysiek bereik) en ook ten aanzien van
de tijd. Het laatste refereert naar de levensduur, slijtonderdelen en
onderhoudsintervallen. Vervolgens worden de gevaren geïdenti-
Fig. 4: Het gewenste PL
hangt onder andere af
van de acceptatie van de
waarschijnlijkheid dat
een mogelijk gevaarlijke
fout optreedt
Fig. 5: Hoe hoger
de categorie,
hoe complexer
het (veiligheids)
systeem; bijvoorbeeld
ten aanzien van
redundantie, het wel
of niet toepassen van
identieke componenten
et cetera
ficeerd met betrekking tot onder andere mechanica, elektriciteit,
druk, temperatuur, trillingen, geluid, materialen en de omgeving.
Ook een combinatie van de verschillende gevaren verdient aan-
dacht. Bij ieder gevaar wordt het gevaar zelf genoemd, evenals
de oorzaak, het gevolg én de locatie. Bijvoorbeeld: Gevaar voor
vallende persoon met mogelijk fatale afloop ten gevolge van het
ontbreken van een deugdelijk hekwerk ter plaatse van het bordes
bij de toegang tot de verhoogde cabine.
Vervolgens wordt een inschatting gemaakt van het risico
dat bij het gevaar hoort. Hierbij zijn de eerdergenoemde twee
componenten van belang: Hoe waarschijnlijk is het dat het gevaar
optreedt (hoe vaak én hoe lang) en hoe ernstig zijn de gevolgen
(variërend van herstelbaar letsel zonder medische interventie
tot aan de dood). Van Grootveld: “Er zijn verschillende manieren
om een inschatting van de risico’s te maken waarbij sommige
methoden specifiek zijn ontwikkeld voor een bepaalde sector. In
alle gevallen kom je tot slot uit bij een matrix (figuur 2) waarbij de
klasse (som van blootstelling, waarschijnlijkheid en gevaarafwen-
ding) is uitgezet tegen het effect van het gevaar. Deze matrix geeft
42-43-44-45-46_hydraulieksymposium.indd 45 04-02-19 15:12
