Pagina 43 van: Aandrijftechniek – nummer 1 – 2019

43
>
D
e Machinerichtlijn die in de jaren ’90 van
kracht werd en de bijbehorende CE-markering
is eenieder wel bekend. Deze richtlijn – en
dús wettelijk verplicht – is oorspronkelijk
opgezet om een vrije handel binnen de
Europese Unie te vereenvoudigen maar is deels ook geworden
tot een ‘Veiligheidsrichtlijn’. Evenals de ATEX-richtlijn
(explosieveiligheidsrichtlijn) en de PED (Pressure Equipment
Directive of Richtlijn druksystemen) valt de Machinerichtlijn
binnen de Europese wetgeving onder de productrichtlijnen.
Deze kenmerken zich onder meer door het feit dat hier de
verantwoordelijkheid bij de fabrikant ligt, zie fi guur 1.
Van machinerichtlijn…
Zoomen we in op de Machinerichtlijn, dan is hierin onder
meer opgenomen dat voor iedere machine een risicobeoordeling
moet worden uitgevoerd en dat hiermee bij zowel het ontwerpen
áls het bouwen rekening mee moet worden gehouden. Middels
deze risicobeoordeling en het eventueel aanpassen van het ont-
werp op basis van de uitkomsten, is een machine uiteindelijk te
voorzien van de benodigde CE-markering.
Maar wat doe je met de vastgestelde risico’s uit de analyse
en in hoeverre moet je maatregelen nemen om deze tot hoe ver
terug te brengen? Om deze specifi eke vragen in te vullen zijn er
normen beschikbaar. Deze door normcommissies opgestelde
regels zijn níet wettelijk verplicht, maar bieden wel de benodigde
handvatten om te kunnen aantonen dat een machine voldoet aan
de wettelijk verplichte richtlijnen. Daarbij is onderscheid te maken
tussen A-, B- en C-normen waarbij de A-normen fundamentele vei-
ligheidsnormen zijn, de B-normen generieke veiligheidsnormen
en de C-normen betrekking hebben op een specifi eke machine
of groep van machines.
…naar Performance Level
Het is juist bij de normen in het kader van de Machinerichtlijn
dat het Performance Level opduikt. Samen met SIL (Safety
Integrity Level) vormt deze geharmoniseerde norm één van de
twee veiligheidsnormen uit de B-klasse. Daarbij is SIL gebaseerd
op de B-norm EN IEC 62061 (Functionele veiligheid van veilig-
heidsgerelateerde elektrische, elektronische en programmeerbare
elektronische besturingssystemen) en heeft vooral betrekking op
complexe elektrische, elektronische en programmeerbare syste-
men met een veiligheidsfunctie. Voor hydraulische installaties
is PL logischer om te gebruiken. Gebaseerd op de norm EN ISO
13849 (Veiligheid van machines – Onderdelen van besturings-
systemen met een veiligheidsfunctie) stelt deze type B-norm
namelijk ook eisen aan het veilig ontwerpen van machines. De
gewenste of vereiste PL (PLr waarbij r staat voor ‘required’) wordt
uitgedrukt met één van de letters a – e. Hierbij staat de a voor
een laag optredend risico en e voor een hoog op te lossen risico.
Beide normen beschrijven verschillende manieren voor
faalkansberekeningen en risicoanalyses die gehanteerd kunnen
Fig. 2: Klasse (som van blootstelling, waarschijnlijkheid en
gevaarafwending) uitgezet tegen het effect van het gevaar. Bij rood
zijn maatregelen verplicht, bij oranje wenselijk
Fig. 1: De Machinerichtlijn valt binnen de Europese wetgeving
onder de productrichtlijnen wat onder meer betekent dat de
verantwoordelijkheid bij de fabrikant ligt
Het topwerk van
een hijskraan werd
beoordeeld door diverse
groepen met letterlijk
een verschillende pet op
(FOTO: VPH)
42-43-44-45-46_hydraulieksymposium.indd 43 04-02-19 15:12