Verwarming, airconditioning en ventilatie kunnen in het extreme geval 30-40% van het energiegebruik van een tram uitmaken. In het kader van het onderzoeksproject Ecotram in Oostenrijk zoekt Siemens nieuwe maatregelen voor het besparen, die geen afbreuk mogen doen aan het comfort. Het verbruik zou volgens de partners in het project minstens 10 % moeten dalen. Het doel van de ontwikkeling is een simulatiemodel te creëren voor de optimalisering van de klimaatsystemen van een tram.
De klimaatregeling van een moderne tram vraagt ongeveer 100.000 kWh per jaar. Er zijn echter tal van besparingsmogelijkheden, variërend van isolatie tot aan een intelligente besturing. Zo treden extreme klimatologische omstandigheden slechts enkele dagen per jaar op, maar zijn de systemen daar wel op berekend. Ze hebben dus een overcapaciteit en voegen extra gewicht aan de tram toe. Met kooldioxide sensoren is de ventilatie aan te passen aan het aantal passagiers. Voor een halte of een tunnel zou de verwarming of koeling speciaal kunnen worden ingesteld.
Meten is weten
Voor de verwerking van deze besparingsideeën meet Eco-tram eerst de actuele energieverbruiken van alle HVAc-componenten. Daarvoor doorliep een testtram in een klimaatlaboratorium in gesimuleerde ritten het weersverloop gedurende een jaar. Momenteel rijdt de tram in het normale Weense verkeer, om de gegevens uit het laboratorium aan te vullen met metingen uit de praktijk. Het datapakket moet aantonen in welke situaties en door welke systeemcomponenten de meeste energie wordt gebruikt. Daarna kunnen besparingsmaatregelen worden uitgewerkt, met een blik op de economie en de uitwerking op het rijcomfort.
De meetgegevens komen ook in simulatiesoftware die het thermische gedrag van een tram op de diverse trajecten beschrijft. Daarmee kan Siemens in de toekomst voor trams in elke willekeurige plaats de klimaat systemen economisch en energetisch optimaliseren.
Samenwerkingsproject
Eco-tram begon in maart 2010 en duurt 18 maanden. Het project wordt gefinancierd door het Oostenrijkse Klima- und Energiefonds. Naast Siemens zijn ook de Technische Universität Wien, de Wiener Linien (het openbaar vervoer bedrijf in de Oostenrijkse hoofdstad), Rail Tec Arsenal (klimaatlaboratorium), Vossloh-Kiepe (producent van klimaat-installaties) en de rail infrastructuur maatschappij betrokken. Een vervolgproject moet de besparingsmaatregelen in een prototype voor een spaartram omzetten.
