Het verlies van een lichaamsdeel is pijnlijk, in dubbele zin. Behalve aan wondpijn leiden de slacht-offers vaak aan zogeheten fantoompijnen. Deze pijnen zijn moeilijk te behandelen; ze laten een uitgesproken resistentie zien bij therapie. Vaak blijven de symptomen bestaan ondanks een hoge dosering pijnstillers. Het gevaar bestaat, dat de patiënten daardoor een medicijn verslaving krijgen. Een team onderzoekers van de Friedrich-Schiller-Universität Jena heeft, samen met chirurgen van de universiteitskliniek en partners in het bedrijfsleven, bestaande handprotheses zodanig veranderd, dat verlichting van fantoompijnen na een amputatie van de onderarm kan worden gerealiseerd.
Het centrale deel van de nieuwe ontwikkeling, die wordt gefinancierd door de Duitse ongevallenverzekering, iseen stimulatie-eenheid,die met behulp van een manchet is verbonden met de bovenarmstomp van de patiënt.
Tussen duim en wijsvinger en aan de duim van de handprothese zitten druksensoren. Oorspronkelijk zouden deze alleen dienen voor het regelen van de grijpkracht van de kunsthand, afhankelijk van bijvoorbeeld het pakken van een rauw ei of een hamer. Het nieuwe systeem geeft deze sensorische informatie nu ook door van de hand naar de bovenarm. Op deze manier krijgen de hersenen een terugmelding van de prothese, alsof het de eigen hand is.
Mechanisme
Hiermee verwijzen de onderzoekers naar de oorzaak van de fantoompijn. De hersenstructuren, die oorspronkelijk voor de verwerking van het gevoel uit de arm verantwoordelijk waren, zijn na het verlies plotseling werkloos. Hierdoor ontstaat een herstructurering van het hersengebied. Deze gebieden nemen in plaats van de verwerking van sensorische prikkels uit andere lichaamsdelen, vooral die uit de armstomp en het gezicht. Daardoor ontstaat het versterkte, vaak zeer pijnlijke gevoel, de fantoom pijn.
Door de terugkoppeling tussen de nieuwe hand en de hersenen moet de herstructurering in de hersenen worden verhinderd respectievelijk terug-gedraaid. De eerste patiënten hebben de systemen getest en als positief ervaren. Het gaat er nu om, dat de met terugkoppelingsystemen uitgeruste prothese door zoveel mogelijk patiënten wordt getest, om voldoende erva-ringen op te doen.
De onderzoekers willen nu weten of de overdracht van de sensorische in-formaties uit de hand slechts enkele patiënten helpt, of dat ze als thera-peutisch instrument voor alle prothesedragers geschikt is.
