Een groep onderzoekers van het Institut für Laserphysik aan de Universität Hamburg is het gelukt om de vrije oriëntatie van magne-ten in een optisch rooster vast te leggen. De laserfysici zien moge-lijke toepassing van de nieuwe ontdekking in de geheugentech-niek. De werking van de harde schijf van de computer berust immers op magnetisme en de nieuwe kennis zou de basis kunnen zijn voor de ontwikkeling van snelle geheugenmedia.
Als atomen dicht bij het absolute nul-punt worden vastgehouden in een door laserstralen gecreëerd lichtrooster, gedragen zij zich als een kleine magneet. Ze richten zich als kompasnaalden op een spijkerbed naar bepaalde patronen, afhankelijk van de positie van de naburige magneten, met de wisselwerking met hun afstotende en aan-trekkende polen.
Doordat ze het rooster met een nieuwe speciale techniek in beweging brachten, konden de Hamburgse laserfysici voor het eerst de oriëntatie van de magneten manipuleren. Ze vormden verschillende magnetiseringstoe-standen en creërden de spontane vorming van gebieden met gelijke mag-netisering in het rooster.
De ontdekking markeert een nieuwe benadering van het magnetisme, waarvan de onderzoekers in de toekomst vergaande kennis voor funda-menteel onderzoek verwachten. Tot nog toe was een verandering van de magnetische oriëntatie maar beperkt mogelijk, bijvoorbeeld door grote verhitting, waarbij het niet lukte om de resulterende toestand te controleren.
Toepassing
De werkzaamheden van de onderzoeksteams werden uitgevoerd bij het Institut für Laserphysik und Zentrum für optische Quantentechnologien van de faculteit Natuurkunde aan de Iniversität Hamburg, met ondersteuning van theoretische werkgroepen van het Institut de Ciències Fotòniques in Barcelona. Financiële ondersteuning van het project kwam van de Deut-sche Forschungsgemeinschaft (DFG) in het kader van de onderzoeks-groep Strong Correlations in multiflavor ultracold quantum gases en van het college Physik mit neuartigen kohärenten Strahlungsquellen. Bovendien stonden overheidsmiddelen van Hamburg ter beschikking.