Als gevolg van verbeterde membraan-technologie kunnen de rookgassen van sommige fabrieksschoorstenen waarde-volle waterbronnen blijken te zijn. Er kan zoveel hoogwaardig water worden gewonnen dat industriële installaties in droge gebieden een bijdrage kunnen leveren aan vermindering van het watertekort. Het afgevangen water kan zowel industrieel als consumptief worden gebruikt.
Veldtesten en tien jaar vooronderzoek hebben aangetoond dat fabrieksschoorstenen kunnen veranderen van waterconsument in water-producent. Daarnaast kan volgens het vooronderzoek fors energie – en daarmee kosten – worden bespaard in diverse industriële processen.
De mogelijkheden doen zich voor bij industrieën die veel water nodig hebben voor bijvoorbeeld de koeling van installaties, stoomopwekking en voor droogprocessen zoals in de voedingsmiddelen-, papier-, cement-, energie- en petrochemische sector. In opdracht van de Europese Unie werken veertien partners uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika onder leiding van Kema samen aan een vervolg op het vooronderzoek.
Naar grootschalige testen
Tien jaar onderzoek en kleinschalige testen onder leiding van Kema in samenwerking met onder meer het European Membrane Institute van de Universiteit Twente en enkele Nederlandse energiebedrijven, heeft geresulteerd in sterk verbeterde gasscheidingsmembranen waarmee water grootschalig moet worden afgevangen.
Als vervolg op dit onderzoek is Kema, in opdracht van de Europese Unie, samen met partners uit Europa, het Midden-Oosten en Afrika gestart met de ontwikkeling van een aantal grootschalige testen. Deze vinden plaats bij energiecentrales in Spanje en Israël, een geothermische bron in Tunesië en papierfabrieken in Nederland en Zuid-Afrika. Deze testen moeten de weg vrijmaken voor industriële productie en grootschalige invoering van deze nieuwe technologie.
Van consument naar producent
Uit testen bij industriële installaties in Nederland en Duitsland is gebleken dat met de nieuwe membraantechnologie minstens 40% van het water uit de rookgassen is terug te winnen. Vooraf werd gerekend op 20%. Voor een gemiddelde energiecentrale van 400 MW betekent dit dat twee keer zoveel water kan worden afgevangen als nodig is voor stoomopwekking. Hiermee verandert deze centrale van waterconsument in waterproducent, stelt Kema. Feit blijft natuurlijk wel, dat er eerst water beschikbaar moet zijn voor het industriële proces.
De kwaliteit van het teruggewonnen water zou dermate hoog kunnen zijn, dat dit water niet alleen als demiwater (ultra-puur water voor de industrie), maar ook voor consumptief gebruik kan worden gebruikt. De hoeveelheid water die bij een gemiddelde energiecentrale afgevangen kan worden, komt overeen met het gemiddelde waterverbruik van circa 3500 West-Europese of 9000 Afri-kaanse gezinnen. Mede om deze reden maken drie Afrikaanse partners en twee partners uit het Midden-Oosten deel uit van het consortium.
Uit berekeningen blijkt dat met de technologie honderden miljoenen euro’s per jaar aan water en energie bespaard kunnen worden. Het nieuwe project draagt de naam CapWa, ‘Capture of evaporated Water with novel membranes’.