Voor het plaatsen van de ruim 600 ton wegende bovenbouw op een in aanbouw zijnde Tenix, een multifunctioneel schip voor de Nieuw-Zeelandse marine, was in plaats van de twee gebruikelijke kranen maar één drijvende kraan beschikbaar. Op zoek naar een alternatief deed Merwede Shipyards een beroep op Enerpac. Het resulteerde in de combinatie van één drijvende kraan met het hydraulische SyncHoist positioneringssysteem van Enerpac.
Op de werf van Merwede Shipyards in Hardinxveld-Giessendam, één van de productiebedrijven van IHC Caland, wordt in opdracht van het Australische Defence PTY,Ltd. momenteel de ‘Tenix’ gebouwd. Dit is een nieuw, multifunctioneel ondersteunings- en troepentransportschip voor de Nieuw-Zeelandse marine. Het schip wordt op de Merwede-werf zelf afgebouwd. Delen van de romp, de bovenbouw en de schoorsteenunit waren uitbesteed aan de Rotterdamse Maatschappij De Maas.
Eén kraan én SyncHoist
Voor een dergelijke plaatsing van zware scheepsdelen – de bovenbouw van de Tenix weegt ruim 600 ton – met een uiterst nauwkeurige positionering in zowel het verticale als het horizontale vlak, worden normaliter twee kranen of drijvende bokken ingezet. De constructie bestaat namelijk uit plaatstaal en bij het heffen moeten alle delen van de constructie synchroon worden verplaatst, anders kunnen ontoelaatbare spanningen in de constructie optreden.
“Het gewicht van de bovenbouw is voor één kraan geen punt. Het is meer het volume dat het probleem vormt”, aldus projectmanager Johan van Vuuren van Merwede Shipyards. “Je kunt het vergelijken met een vervormbare kartonnen doos. Daarom hebben we de constructie ontworpen voor het hijsen met twee kranen”.
In dit geval was echter maar één drijvende bok beschikbaar, zodat voor het hijsen en positioneren van de bovenbouw een alternatieve oplossing gevonden moest worden. Enerpac bracht met haar hydraulische SyncHoist systeem uitkomst. Dit systeem is ontwikkeld om de nauwkeurigheid van positionering te verhogen. Met inzet van slechts één enkele kraan kan de last zo toch exact worden gemanoeuvreerd in het verticale en horizontale vlak. Bovendien kan het krachtenspel volledig onder controle worden gehouden om het risico van doorzakken en dus ongewenste spanningen uit te sluiten.
Acht hefpunten
Om de bovenbouw met de combinatie van één kraan en SyncHoist te kunnen plaatsen werd een speciaal hijsframe vervaardigd. Van Vuuren: “Met dit hijsframe kunnen we namelijk alle voorzieningen die we al hadden geconstrueerd, intact houden.”
In totaal zijn acht hefpunten gebruikt. Vier daarvan waren aangebracht op twee zware balken aan de onderzijde van de opbouw, waarbij de hefkabels door de constructie liepen. De overige vier kabels waren bevestigd aan de uiterste buitenzijde van de opbouw en waren bedoeld om de gehele constructie in balans te houden.
In de vier buitenste kabels waren de dubbelwerkende hydraulische (trek)cilinders van het SyncHoist systeem geïntegreerd. De dubbele werking maakt een nauwkeurige controle mogelijk van zowel de hef- als de daalcorrecties in elke kabel. Deze vier cilinders, elk met een capaciteit van 85 ton per cilinder, waren vóór het heffen in de juiste positie gebracht zodat een soort voorspanning ontstond. Bij het hijsen zorgde deze voorspanning ervoor dat de gehele bovenbouw synchroon kon worden gehesen. Vervolgens werd tijdens het heffen en positioneren van de bovenbouw het gehele krachtenspel in de cilinders en de beweging via sensoren en een plc-besturingssysteem gecontroleerd en zonodig gecorrigeerd op de vooraf ingestelde waarden.
Voordelen
Het gebruik van het SyncHoist systeem bood Merwede Shipyards belangrijke voordelen. Dankzij het systeem kon de kraan namelijk meerdere hefpunten hanteren met een nauwkeurigheid van ±1 mm. Verder werden niet alleen kosten bespaard door slechts één drijvende kraan in te zetten, ook kon Enerpac een spanningsvrije plaatsing van de bovenbouw garanderen.
Hoewel het in dit geval door relatief weinig wind niet echt van toepassing was, spelen dankzij het SyncHoist systeem weersomstandigheden een minder grote rol in vergelijking met de toepassing van twee kranen.
