Met ingang van 1 januari 2007 verandert de Arbowet ingrijpend. De overheid gaat de verantwoordelijkheid voor het arbobeleid meer bij werkgevers en werknemers leggen. Dit in het kader van minder overheidsregels. Hiervoor komen arbocatalogi in de plaats, waarin methoden staan om te voldoen aan de doelvoorschriften, die zijn vastgesteld door de overheid. Daarnaast zal de Arbeidsinspectie op een andere manier gaan controleren.
Werkgevers en werknemers krijgen meer verantwoordelijkheid voor het arbobeleid. De overheid stelt een aantal zogeheten ‘doelvoorschriften’ vast, het niveau van bescherming dat bedrijven moeten bieden aan werknemers, zodat zij veilig en gezond kunnen werken. De doelvoorschriften worden beschreven in de Arbowet, het Arbobesluit en de Arboregeling. Zoals het nemen van maatregelen als er valgevaar bestaat van 2,5 meter of meer en het voorschrift dat het geluidsniveau op de werkplek niet hoger mag zijn dan 85 dB. Het is dan aan werknemers en werkgevers om te bepalen op welke manier zij invulling geven aan de doelvoorschriften. De werkgever voert overleg over zaken die het arbobeleid van de onderneming aangaan met ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging.
Werkgevers en werknemers gaan binnen hun branche zogenoemde arbocatalogi opstellen. Hierin staan de verschillende methoden en oplossingen beschreven, die zij samen hebben genomen om te voldoen aan de doelvoorschriften. Zoals het beschrijven van technieken en methoden, goede praktijken, normen en praktische handleidingen. De verantwoordelijkheid voor de arbocatalogi ligt volledig bij werkgevers en werknemers of organisaties van werkgevers en werknemers binnen een bepaalde sector. Zodra werkgevers en werknemers een positief getoetste arbocatalogus hebben opgesteld voor een sector, worden de beleidsregels voor die sector ingetrokken. Drie jaar na de inwerkingtreding van het wetsvoorstel worden alle arbobeleidsregels ingetrokken.
Er komen zo min mogelijk Nederlandse regels boven op de regels van de EU. Alleen als het echt nodig is blijven aanvullende regels bestaan, zoals voor het werken met professioneel vuurwerk. De Arbeidsinspectie voert controles uit op basis van de wet- en regelgeving en de invulling daarvan door werkgevers en werknemers in arbocatalogi. De inspectie stelt hiervoor speciale branchebrochures op, waarin informatie is opgenomen over de verplichtingen van de werkgever en hoe een bedrijfsinspectie verloopt. Ook zijn de belangrijkste arbeidsrisico’s in de branche uitgewerkt, die doorgaans de aandachtspunten zijn bij een inspectie. Bij misstanden treedt de Arbeidsinspectie hard op, want de maximale boetes voor overtredingen worden verdubbeld.