De industrie is verantwoordelijk voor bijna een kwart (24 procent) van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dat is bijna net zoveel als de transportsector wereldwijd produceert. De industrie hoort daarom vaak dat energie-efficiëntiemaatregelen en netto nul-verbeteringen wondermiddelen zijn om operationele en duurzaamheidsproblemen op te lossen. Hoewel dit waar is, is het geen kortetermijnoplossing.
De voordelen van energie-efficiëntie laten zich pas zien na verloop van tijd en gaan veel verder dan je denkt. Hier volgen acht (langetermijn)voordelen voor de industrie wanneer ze energie-efficiëntie omarmen:
Voordeel 1: vermindering van embodied carbon
De beste kans om energie-efficiënte keuzes te maken, is tijdens de ontwerpfase van een industrieel gebouw. 80% van de uitstoot van een industrieel gebouw zit namelijk al ‘ingebakken’ op het moment dat het gebouw opgeleverd wordt. Dit heeft te maken met de embodied carbon – de emissies die gelinkt zijn aan materialen en de bouw tijdens de hele levenscyclus. Het is dus slim om al in de ontwerpfase te kiezen voor energiezuinige oplossingen en koolstofarme technologieën. Door zich te richten op zowel de elektriciteitsdistributie als de reductie van embodied carbon kan de industrie de weg vrijmaken voor een duurzaam operationeel model.
Voordeel 2: operational excellence met energiebeheer
De industrie kan met operationele uitgaven (OpEx) decarbonisatie- en energie-efficiëntiestrategieën stimuleren. Bedrijven die gebruikmaken van EPMS- (Electrical Power Management System) en SCADA-systemen (Supervisory Control And Data Aquisition) hebben realtime inzicht in hun energieverbruik. Deze toegang tot data maakt flexibele aanpassingen, geoptimaliseerde inkoopstrategieën en een precisiebeheer van vraagpieken mogelijk. Uiteindelijk zorgt voortdurende monitoring en aanpassing voor een vermindering van de uitstoot en de algehele operationele kosten, waardoor er een balans komt tussen duurzaamheid en economische efficiëntie.
Voordeel 3: directe efficiëntieverbeteringen met stroomkwaliteit
Stroomkwaliteit en de vermogensfactor meten de gezondheid van een elektrische infrastructuur. Beide beïnvloeden de prestaties en de levensduur van apparatuur. Slechte stroomkwaliteit omvat spanningsdalingen, -pieken en harmonische vervorming die de werking van apparaten kunnen verstoren en gevoelige apparatuur kunnen beschadigen. Op dezelfde manier onttrekt een slechte (of lage) vermogensfactor meer stroom aan het net dan wordt gebruikt. Dit betekent hogere energierekeningen, meer druk op de energie-infrastructuur en vaak dure toeslagen van elektriciteitsbedrijven. Het monitoren en corrigeren van de stroomkwaliteit en vermogensfactor verlengt de levensduur van motoren en elektrische apparaten en vermindert onverwachte onderhoudskosten of het buiten bedrijf stellen van processen.
Voordeel 4: geoptimaliseerd voorspellend onderhoud
Energie-efficiëntie vertaalt zich ook in geavanceerd onderhoud. Geavanceerde systemen voorspellen wanneer een machine onderhoud nodig heeft. Je kunt kleine problemen oplossen voordat het grote problemen worden, de werkzaamheden zonder haperingen laten verlopen en geld besparen op de lange termijn. Investeren in het onderhouden van de ‘elektrische gezondheid’ van je operationele werkzaamheden maakt de werkplek soepeler, efficiënter en zorgt ervoor dat er meer gedaan wordt met minder gedoe. Voorspellend onderhoud dat mogelijk wordt gemaakt door energiebeheersystemen kan ook onderhoudsschema’s optimaliseren, wat de operationele efficiëntie en de levensduur van apparatuur verder verbetert.
Voordeel 5: een holistische benadering van efficiëntie met automatisering en besturing
De integratie van automatisering, HVAC, regelsystemen en slimme technologieën in een industrieel gebouw stroomlijnen het energieverbruik op verschillende manieren. Automatiseringssystemen passen de werking van machines of verlichting aan op basis van realtime vraag en vermijden zo onnodig energieverbruik. Geoptimaliseerde HVAC-systemen passen zich aan verschillende zones en tijden van de dag aan om verspilling van verwarming en koeling sterk te verminderen. Regelsystemen monitoren en passen het energieverbruik in het hele gebouw aan voor een verbeterd en efficiënter beheer van bronnen. Intelligente technologieën kunnen anticiperen op onderhoudsbehoeften en operationele aanpassingen. Dit zorgt ervoor dat de systemen op piekrendement draaien zonder energieverlies door storingen of minder dan optimale prestaties.
“Energie-efficiëntie draait om mensen. Als er van directie tot conciërge duurzaam wordt gedacht en gehandeld dan zal een betrokken bedrijfscultuur ook andere efficiëntie-voordelen brengen.”
Sander van Dasselaar, Vice President Industrial Automation België en Nederland bij Schneider Electric
Voordeel 6: inzetten van hernieuwbare energie en back-upsystemen
De integratie van hernieuwbare energiebronnen en back-upsystemen vergroot de veerkracht en ondersteunt het beheer van piekbelastingen en energieonafhankelijkheid. Overheidssubsidies en veranderende regelgeving moedigen steeds vaker investeringen in hernieuwbare energie aan. Dit zijn vaak financieel aantrekkelijke en operationeel verstandige keuzes voor de industrie.
Microgrids zijn bijvoorbeeld gedecentraliseerde en duurzame energiesystemen die lokale controle over energiebronnen mogelijk maken. Dit vermindert verlies bij energietransport en verbetert energiezekerheid door het garanderen van een betrouwbare energievoorziening, zelfs bij uitval van het elektriciteitsnet. Microgrids kunnen energieproductie en energieverbruik in realtime aanpassen voor het verbeteren van efficiëntie en het verlagen van kosten.
Voordeel 7: een versnelde terugverdientijd
Een veelvoorkomende misvatting is dat het terugverdienen van energie-efficiënte maatregelen erg lang duurt. Sinds 1 juli 2023 verplicht de wetgeving bedrijven echter om energiebesparende maatregelen te nemen met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar. Dit heeft verschillende voordelen voor de industrie, zoals directe kostenbesparing door lagere energierekeningen en operationele verbeteringen, of verlengde levensduur van apparaten. Daarnaast kunnen bedrijven profiteren van overheidssubsidies die energiebesparende maatregelen ondersteunen.
Een snellere terugverdientijd getuigt van de werkelijke waarde van energie-efficiëntie en is een overtuigende prikkel voor industrieën om deze maatregelen in te zetten.
Voordeel 8: veranderingen in de bedrijfscultuur
Energie-efficiëntie heeft niet alleen te maken met het kopen van nieuwe technologie, maar ook met het veranderen van de bedrijfscultuur. Energie-efficiëntie draait ook om mensen en om iedereen in het bedrijf te laten nadenken en actie te ondernemen als het om energiebesparing gaat. Dit betekent dat je teams moet voorlichten over energiebesparing, altijd moet zoeken naar manieren om processen te verbeteren en je moet focussen op hoeveel energie er wordt gebruikt. Iedereen, van directie tot conciërge, moet hierbij betrokken zijn. Deze cultuuromslag is een voortdurende inspanning die een bedrijf moet leveren en zal helpen om in de loop van de tijd energie en geld te besparen.
De voordelen zien van werken aan energie-efficiëntie op lange termijn
Werken aan energie-efficiëntie – vooral in de industriële sector – geeft blijvende voordelen op lange termijn alsook de cultuuromslag die dit teweegbrengt binnen bedrijven. Wanneer je kijkt naar operationele en duurzaamheidsvoordelen op lange termijn zijn energie-efficiëntiemaatregelen strategische vereisten die blijvende waarde leveren en innovatie, veerkracht en concurrentievoordeel bevorderen.
Door: Sander van Dasselaar, VP Industrial Automation België en Nederland bij Schneider Electric